ΚΑΛΒΙΝΙΣΜΟΣ
Ο Καλβινισμός είναι έργο του Ιωάννη Καλβίνου (1509-1564), ενός Γάλλου μεταρρυθμιστή που είχε μόνιμη επιρροή σε διάφορους κλάδους του Προτεσταντισμού.
Όπως ο Λούθηρος πριν απ’ αυτόν, ο Ιωάννης Καλβίνος διασπάστηκε από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και βασίστηκε μόνο στη Βίβλο και όχι στο συνδιασμό της Γραφής και της παράδοσης.
Μετά το θάνατο του Καλβίνου, οι οπαδοί του διέδωσαν αυτές τις πεποιθήσεις σε όλη την Ευρώπη και στις αμερικανικές αποικίες.
Στο κέντρο της καλβινιστικής θεολογίας βρίσκεται η παντοδύναμη κυριαρχία του Θεού στη πνευματική πορεία των ανθρώπων είτε προς την σωτηρία είτε προς την απώλεια. Βασικό στοιχείο της είναι το δόγμα του απόλυτου προορισμού, στο οποίο τονίζεται η παντοδύναμη κυριαρχία του Θεού, και η άποψη πως όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι ως προς την ανικανότητά τους να αποκτήσουν την σωτηρία τους με τα δικά τους έργα και δυνάμεις. Ο Ιωάννης Καλβίνος υποστήριζε ότι το σχέδιο του Θεού σχετικά με τη σωτηρία της ψυχής είναι επακόλουθο της Θείας Χάρης και επιτυγχάνεται μόνο δια της πίστεως και ότι ο Θεός πρέπει να είναι αντικείμενο σεβασμού.
Οι Καλβινιστές πιστεύουν ότι ο Θεός, ως κυρίαρχος, μπορεί να επέμβει στη ζωή του ανθρώπου. Κατά τον Καλβινισμό, οι άνθρωποι είναι είτε προγνωρισμένοι και προορισμένοι για αιώνια δόξα και τον παράδεισο, είτε προγνωρισμένοι και προορισμένοι για την αιώνια καταδίκη.
Ο Καλβινισμός ακολουθώντας την Προτεσταντική διδασκαλία, δέχεται μόνο την Αγία Γραφή, που τη θεωρεί αυθεντία, και απορρίπτει όσες παραδόσεις θεωρεί πως δεν συμφωνούν με αυτήν. Οι τελετές που δέχεται είναι η Θεία Ευχαριστία και το Βάπτισμα. Στον καλβινισμό βασίζονται οι Πρεσβυτεριανές και οι Αναμορφωμένες εκκλησίες.
Ο καλβινισμός μπορεί να εξηγηθεί απλά χρησιμοποιώντας το Αγγλικό ακρωνύμιο πέντε γραμμάτων (TULIP) ως εξής:
T – Total Depravity (Συνολική παραβίαση)
Η ανθρωπότητα είναι μολυσμένη από την αμαρτία σε κάθε πτυχή της: στην καρδιά, στα συναισθήματα, στη θέληση, στο μυαλό και στο σώμα. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να εκλέξουν με την ελεύθερη θέληση τους τον Θεό. Ο Θεός πρέπει να παρέμβει μόνος του για να σώσει τους ανθρώπους.
Ο Καλβινισμός επιμένει ότι ο Θεός πρέπει να κάνει όλο το έργο της σωτηρίας μόνος του. Εκείνος θα επιλέξει τους ανθρώπους που θα σωθούν, θα τους αγιάσει καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής τους μέχρι να πεθάνουν και θα τους πάρει στον ουρανό ανεξάρτητα από τη θέληση τους. Οι καλβινιστές αναφέρουν πολλούς στίχους των Γραφών και εστιάζουν στη πεσμένη και αμαρτωλή φύση της ανθρωπότητας, όπως στο Μάρ 7: 21-23, Ρωμ 6:20 και Α’Κορ2:14.
U – (Unconditional Election) Εκλογή άνευ όρων
Ο Θεός επιλέγει ποιος θα σωθεί. Αυτοί οι άνθρωποι ονομάζονται Εκλεκτοί. Ο Θεός τους εκλέγει με βάση όχι τον προσωπικό τους χαρακτήρα ή τη πρόγνωση του μέλλοντος (προγνώριση), αλλά από την καλοσύνη και την κυριαρχία του.
Δεδομένου ότι ορισμένοι έχουν επιλεγεί για σωτηρία, οι υπόλοιποι που δεν έχουν επιλεγεί είναι καταραμένοι και προορισμένοι για την αιωνιότητα στην κόλαση, ανεξάρτητα από το χαρακτήρα τους, τα έργα τους ή τη θέληση τους.
L – Limited Atonement (Περιορισμένη Εξιλέωση)
Σύμφωνα με τον Ιωάννη Καλβινο, ο Ιησούς Χριστός πέθανε μόνο για τις αμαρτίες των εκλεκτών. Η υποστήριξη αυτής της διδασκαλίας προέρχεται από στίχους που λένε ότι ο Ιησούς πέθανε για “πολλούς”, όπως το Ματθ 20:28 και το Εβρ 9:28.
Εκείνοι που διδάσκουν τον “Καλβινισμό των τεσσάρων και όχι των πέντε σημείων”, πιστεύουν ότι ο Χριστός δεν πέθανε όχι μόνο για τους Εκλεκτούς αλλά για ολόκληρο τον κόσμο. Αναφέρουν αυτούς τους στίχους, μεταξύ άλλων: Ιωάν 3:16, Πράξ 2:21, Α’Τιμ 2:3-4 και Α’Ιωάν 2:2.
I – Irresistible Grace – Ακαταμάχητη Χάρη
Ο Θεός φέρνει τους Εκλεκτούς του στη σωτηρία, μέσω μιας εσωτερικής κλήσης, στην οποία είναι ανίσχυροι να αντισταθούν. Το Άγιο Πνεύμα τους δίνει χάρη, μέχρι να μετανοήσουν και να αναγεννηθούν.
Οι καλβινιστές υποστηρίζουν αυτό το δόγμα με εδάφια όπως το Ρωμ 9:16, Φιλιπ 2:12-13, και Ιωάν 6:28-29.
P – Perseverance of the Saints (Διατήρηση σωτηρίας ή αιώνια ασφάλεια)
Ο εκλεγμένος σωσμένος δεν μπορεί να χάσει τη σωτηρία του, είπε ο Καλβίνος, διότι η σωτηρία είναι έργο του Θεού Πατρός, του Σωτήρα Ιησού Χριστού και του Αγίου Πνεύματος. Το έργο του παντοδύναμου Θεού, δεν μπορεί να αποτραπεί.
Τεχνικά λοιπόν, είναι ο Θεός που διατηρει τη σωτηρία, όχι οι ίδιοι οι άγιοι και αυτό γίνεται πάλι ανεξάρτητα από τη θέληση τους. Το δόγμα του Καλβίνου για την διατήρηση της σωτηρίας, είναι σε αντίθεση με τη θεολογία του Λουθηρανισμού που συμφωνεί με τον Καθολικισμό και την Ορθοδοξία ότι οι άνθρωποι μπορούν να χάσουν τη σωτηρία τους.
Οι καλβινιστές υποστηρίζουν την αιώνια ασφάλεια με στίχους όπως το Ιωά 10:27-28, Ρωμ 8:1, Α”Κορ 10:13 και Φιλιπ 1:6